ککینگ (CAC-ing)

ککینگ (CAC-ing)

توصیه می شود  در زمان خاک دهی، 500-300 گرم از کمپوستی که اسپاون به خوبی در آن رشد کرده است به هر متر مربع خاک پوششی اضافه شود. به این عمل ککینگ گفته می شود. کمپوست پر شده ای که به عنوان ککینگ استفاده می شود بایستی عاری از هر گونه آلودگی باشد. امروزه تولید کنندگان اسپاون مایه ککینگ را نیز تولید و به بازار عرضه می نمایند. طول کاه و کلش این کمپوست بایستی کوتاه و در حد 2 سانتی متر باشد. این عمل، میوه دهی را 7-5 روز تسریع می کند، باعث یکنواختی محصول می شود، خطر هجوم آفات و بیماری ها را کاهش می دهد و طول دوره رشد را کوتاهتر می نماید. از اسپاون هم می توان به عنوان ککینگ استفاده نمود، اما دانه های گندمی که در سطح خاک قرار می گیرند باعث جذب باکتری ها و قارچ های مضر می شوند. 

پاستوریزاسیون خاک پوششی

پاستوریزاسیون خاک پوششی

قبل از انتقال خاک و ترکیبات آن، کف محل نگهداری خاک بایستی با فرمالدئید و سموم دیگر ضد عفونی شود. اگر در استریل بودن مواد خام خاک پوششی شک دارید و یا اگر برای مدت طولانی در مزرعه ذخیره شده اند، بایستی قبل از استفاده ضدعفونی شود. خاک پوششی را به دو روش گرمایی و شیمیایی میتوان ضد عفونی کرد.

در استفاده از روش گرمایی توصیه می شود خاک پوششی را با بخار کم فشار در درجه حرارت 60-62 سانتی گراد به مدت 6 ساعت ضدعفونی نمایید. توجه داشت که نبایستی درجه حرارت با بالاتر از 62 سانتی گراد برسد، زیرا اعتقاد بر این است که در درجه حرارت بیشتر از 62 سانتی گراد باعث از بین رفتن برخی از میکروارگانیسم های مفید خاک از جمله سودوموناس پوتیدا می شود. حضور این باکتری در خاک پوششی لازم است چون باعث تحریک تولید اندام های باردهی قارچ می شود. حضور بعضی از میکروارگانیسم های مفید دیگر در خاک پوششی برای جلوگیری از عمل بیمارگراها مهم است. فقدان میکروارگانیسم های مفید در خاک، موجب می شود درصورت وارد شدن کوچکترین آلودگی، عامل آلودگی به سرعت در خاک گسترش پیدا کند.

اینکه چرا در خاکی که پاستوریزه می شود ته سنجاقی ها و در نتیجه آن قارچی تشکیل نمی شود و یا تعداد قارچ ها به شدت کاهش پیدا می کند هنوز به خوبی روشن نیست. بعضی از محققین حضور باکتری سودوموناس پوتیدا در خاک پوششی را برای تشکیل ته سنجاقی ها ضروری می دانند و اعتقاد دارند که با افزایش درجه حرارت به بیش از 62 درجه سانتی گراد جمعیت این باکتری کاهش پیدا می کند. با وجود این، بعضی از محققین اعتقاد دارند اکسالاتی که از میسلیوم قارچ خوراکی ترشح می شود خاصیت شلاته نمودن (بلوکه نمودن) آهن را دارد. آهن بلوکه شده نمی تواند مورد استفاده قارچ قرار گیرد در نتیجه مقدار قابل دسترس آن به شدت کاهش پیدا می کند. کاهش آهن باعث کاهش تشکیل ته سنجاقی ها می شود. کلسیم حلالیت اکسالات را کم می کند و در نتیجه مانع از شلاته شدن آهن می گردد. در واقع، وقتی که خاک پوششی استریل می شود و یا درجه حرارت آن به بیش از 62 سانتی گراد می رسد، فرایند گرما باعث اختلال در آزاد سازی کلسیم می گردد. کمبود کلسیم باعث افزایش ترشح اکسالات شده و افزایش اکسالات در خاک باعث بلوکه شدن آهن و کمبود آن می شود. در کمبود آهن در تشکیل ته سنجاقی ها اختلال ایجاد می شود. حضور co₂ در خاک نیز باعث کاهش کلسیم می گردد. شاید یکی از دلایلی که بایستی برای تشکیل ته سنجاقی ها با تهویه شدید co₂ را از خاک خارج کنیم این است که با این عمل کلسیم آزاد در خاک افزایش می یابد.

درجه حرارت پاستوریزاسیون توسط ترمومتری که در بیرون از اتاق قرار گرفته و حسگر آن در داخل خاک پوششی است اندازه گیری می شود. برای پاستوریزاسیون خاک پوششی ابتدا آن را به خوبی مرطوب نمایید. وجود کلوخه های خشک مانع از رسیدن گرمای لازم به درون آن می شود و در وسط کلوخه ها پاتوژن ها زنده می مانند و بعدا در بستر کشت بیماری ایجاد می نمایند. ضخامت خاک پوششی را در زمان پاستوریزاسیون 20cm بیشتر نگیرید تا گرما به تمام قسمت های آن به خوبی نفوذ کند. بعد از سرد کردن خاک پوششی به 25 درجه سانتی گراد، بایستی آن را مستقیما به روی بستر کشت منتقل کرد. در زمان پخش خاک پوششی بر روی بستر کشت، رطوبت آن بایستی در حد ظرفیت زراعی باشد، یعنی خیلی مرطوب و یا خیلی خشک نباشد.

در استفاده از مواد شیمیایی، خاک پوششی توسط محلول فرمالین تیمار می شود. یک لیتر فرمالین (محلول 40 % فرمالین) که با مقدار کافی آب مخلوط شود برای یک متر مکعب خاک پیت کفایت می کند. خاک پوششی نبایستی دارای کلوخه های بزرگ باشد. این کلوخه ها مانع از نفوذ فرمالین به مرکز آنها شده و آلودگی در درون آنها باقی می ماند. بعد از مخلوط کردن فرمالین با خاک، خاک را بصورت کپه درآورده و روی آن را پلاستیک بکشید. بعد از 24 ساعت پلاستیک را بردارید تا بقایای فرمالین از خاک خارج شود. ضد عفونی نباید در درجه حرارت کمتر از 16 سانتی گراد انجام شود، چون در درجه حرارت پایین فرمالین تبخیر نمیشود و بنابراین موثر نیست. در موقع پخش خاک روی بستر کشت نبایستی آثاری از فرمالین در خاک پوششی وجود داشته باشد. در غیر این صورت، باعث مرگ میسلیوم های قارچ خوراکی و یا تاخیر در رشد آنها خواهد شد. در صورتی که خاک پوششی بلافاصله پس از ضدعفونی استفاده نمی شود باید آن را در کیسه های پلاستیکی در بسته نگهداری کرد. زمانی که خاک پوششی را نگهداری می نمایید، بسیار مهم است که نگذارید مواد با خاک تماس پیدا کند و یا بقایای کمپوست و ضایعات قارچ ها به خاک وارد شود. توصیه می شود خاک پوششی در اتاق تمیزی با کف سیمانی ذخیره شود.

آلودگی خاک پوششی می تواند از طرق زیر اتفاق بیفتد.

1. عدم رعایت بهداشت در زمان انتقال خاک پوششی آماده
2. ذخیره نامناسب خاک پوششی و ترکیبات آن
3. استفاده از تجهیزات و ماشین آلات آلوده در زمان تهیه خاک پوششی و تماس اجزای خاک پوششی با خاک و سطوح کثیف
4. حضور حشرات (پشه ها) در حالتی که بهداشت رعایت نشود

قارچ کلاهک جوهری

قارچ کلاهک جوهری قبل از اینکه قارچ ها میوه بدهند روی بستر ظاهر می شوند. اندام های میوه دهی قارچ کوپرینوس به شکل زنگوله هستند که روی یک ساقه باریک و بلند قرار دارند. در زمان جوانی، کلاهک آنها کرمی رنگ است و سپس تیره می شود و به تدریج تبدیل به یک توده سیاه رنگ لعابی می شود.

این پدیده توأم با تشکیل مقادیر زیادی اسپور می باشد که به سرعت کمپوست تازه تهیه شده را آلوده میکنند. میسلیوم قارچ کلاهک جوهری به رنگ خاکستری است و تمایز آن از میسلیوم قارچ تکمه ای آسان نیست. حضور کوپرینوس نشان دهنده وجود آمونیوم آزاد و یا مقادیر بالای نیتروژن در کمپوست است. ظهور قارچ کلاهک جوهری در اتاق رشد نشانه کیفیت پایین کمپوست به دلیل اختلال در فرآیند تخمیر و پاستوریزاسیون آن می باشد.

دلایل چندی برای این موضوع وجود دارد:

1- استفاده از مواد خام نا مرغوب، کود کهنه یا کودی که در اثر حرارت دیدن کاملا خشک شده است و همچنین کاهی که پوسیده است و خیلی کهنه می باشد.

2- رطوبت بیش از حد کمپوست طی تخمیر یا تاخیر در مرطوب سازی کمپوست پس از خشک شدن

3- استفاده بیش از حد از کود مرغی در طی فرایند کمپوست سازی 

4- اجرای نامناسب مراحل پاستوریزاسیون و اختلال در سطوح دمایی در مرحله هوادهی

اقدام اساسی برای جلوگیری از ظهور و انتشار کوپرنیوس باید انجام شود، پیروی جدی از تکنولوژی صحیح تهیه کمپوست و پاستوریزاسیون مناسب آن است.

بیماری های قارچی (کپک سیاه)

بیماری های قارچی

کمپوست سیاه

عامل بیماری pythium oligandrum, pythium hydnosporum

قبل از پخش خاک پوششی، بسیاری از پرورش دهندگان قارچ لکه هایی را در کمپوست به رنگ سیاه در اندازه ها و شکل های مختلف دیده اند به طوری که در این لکه ها میسلیوم قارچ رشد نکرده است. تحقیقات آزمایشگاهی بر روی کمپوست این نواحی، نشان داده است که این لکه ها با انواع مختلفی از کپک پیتیوم پوشیده شده اند. مشخص شده است که مشکل زمانی ایجاد می شود که اسپورهای این قارچ قبل از بذر زنی و یا  در طی بذر زنی همراه میسلیوم قارچ به داخل کمپوست راه پیدا میکند. این کپک که از طریق خاک منتقل می شود، میتواند در زمان کشت محصول غله یا هنگام نگهداری بسته های کاه روی زمین، کاه و کلش را آلوده سازد. در نواحی از کمپوست که آلوده با کپک سیاه هستند، مقدار زیادی نیتروژن یافت شده است. محققان اعتقاد دارند که این موضوع به علت توزیع ناهمگن مواد تامین کننده نیتروژن در کمپوست می باشد. اما هنوز روشن نیست که آیا لکه های حاوی نیتروژن بالا، رشد میسلیوم قارچ خوراکی را محدود میکنند و یا اینکه رشد کپک پیتیوم را تحریک می نماید (شاید هم هر دو را). عامل دیگری که برای رشد و توسعه این کپک مطلوب است رطوبت بیش از حد کمپوست می باشد.

برای جلوگیری از ظهور و انتشار کپک پیتیوم رعایت نکات ذیل ضروری است:

1)      باید از آلوده شدن کاه و کلش با خاک جلوگیری کرد، بسته های کاه می بایست بر روی یک سطح بتنی انبار شوند.

2)      مقررات بهداشتی در زمان تخلیه کمپوست پاستوریزه و نیز در زمان بذر زنی می بایست رعایت گردد.

3)      مواد تامین کننده نیتروژن می بایست تا حد امکان به صورت یکنواخت در کمپوست توزیع شوند.

4)      یک رطوبت ثابت و متعادل برای کمپوست می بایست تامین گردد.

ویژگی های تونل پاستوریزاسیون

استفاده از تونل پاستوریزاسیون:

هدف از استفاده از تونل پاستوریزاسیون به وجود آوردن محفظه ای است که درجه حرارت در آن کنترل شود. یک متر مکعب کمپوست مرطوب حدود 500 کیلوگرم وزن دارد. ارتفاع کمپوست و یا کاه و کلش در درون تونل نبایستی از 2 متر بیشتر شود. بنابراین، وزن کل کمپوست در اتاق پاستوریزاسیون حدود 1000 کیلوگرم بر متر مربع خواهد بود. کف تونل بایستی از ورق گالوانیزه یا آلومینیوم سوراخ دار درست شده باشد. اگر کف آن آسفالت باشد (بتن) بایستی حدود 30 درصد مساحت آن را منافذ و یا سوراخ ها تشکیل دهند. بعضی از تولید کنندگان قارچ در مشهد از آجر های سفال سوراخ دار استفاده می کنند. در ارتفاع حدود نیم متری از کف سالن با استفاده از سپری های گالوانیزه و آجر سفال سوراخ دار این کف مشبک را می سازند. بخار گرم بایستی از زیر کمپوست از طریق این سوراخ ها به وسیله یک فن قوی به کمپوست وارد شود. فاصله سطح بالای کمپوست تا سقف تونل نبایستی کمتر از 50 سانتی متر باشد. از کانتینر های حمل اثاثیه منزل و مواد غذایی نیز می توان برای این منظور استفاده کرد.

پس اتمام مراحل کمپوست سازی به هر طریقی که صورت بگیرد یک بستر کشت آماده مایع زنی بایستی مشخصات زیر را داشته باشد:

بوی آمونیاک ندهد

لزج نباشد

PH در حدود 7.5 باشد

نرم و قابل انعطاف باشد

وقتی به هم فشرده شود، شکل خود را حفظ کند

محتوای رطوبتی آن در 67 درصد باشد

محتوای نیتروژن آن در حدود 2.3 – 2 درصد باشد

نسبت کربن به نیتروژن در آن 17:1 باشد

از نظر ظاهری مملو از آکتینومایست ها و قارچ های گرمادوست باشد ( مثل اینکه آرد جو روی کمپوست پاشیده باشند )