قارچ کلاهک جوهری

قارچ کلاهک جوهری قبل از اینکه قارچ ها میوه بدهند روی بستر ظاهر می شوند. اندام های میوه دهی قارچ کوپرینوس به شکل زنگوله هستند که روی یک ساقه باریک و بلند قرار دارند. در زمان جوانی، کلاهک آنها کرمی رنگ است و سپس تیره می شود و به تدریج تبدیل به یک توده سیاه رنگ لعابی می شود.

این پدیده توأم با تشکیل مقادیر زیادی اسپور می باشد که به سرعت کمپوست تازه تهیه شده را آلوده میکنند. میسلیوم قارچ کلاهک جوهری به رنگ خاکستری است و تمایز آن از میسلیوم قارچ تکمه ای آسان نیست. حضور کوپرینوس نشان دهنده وجود آمونیوم آزاد و یا مقادیر بالای نیتروژن در کمپوست است. ظهور قارچ کلاهک جوهری در اتاق رشد نشانه کیفیت پایین کمپوست به دلیل اختلال در فرآیند تخمیر و پاستوریزاسیون آن می باشد.

دلایل چندی برای این موضوع وجود دارد:

1- استفاده از مواد خام نا مرغوب، کود کهنه یا کودی که در اثر حرارت دیدن کاملا خشک شده است و همچنین کاهی که پوسیده است و خیلی کهنه می باشد.

2- رطوبت بیش از حد کمپوست طی تخمیر یا تاخیر در مرطوب سازی کمپوست پس از خشک شدن

3- استفاده بیش از حد از کود مرغی در طی فرایند کمپوست سازی 

4- اجرای نامناسب مراحل پاستوریزاسیون و اختلال در سطوح دمایی در مرحله هوادهی

اقدام اساسی برای جلوگیری از ظهور و انتشار کوپرنیوس باید انجام شود، پیروی جدی از تکنولوژی صحیح تهیه کمپوست و پاستوریزاسیون مناسب آن است.

تهویه قارچ صدفی در اتاق رشد

یکی از نکات مهم در پرورش قارچ صدفی، تهویه سالن در مرحله رشد زایشی است.

در این زمان به علت افزایش سوخت و ساز و تنفس شدید در قارچ، مصرف اکسیژن بیشتر شده و هوادهی اهمیت فراوان دارد. برای این منظور شما می توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

به ازاء هر ۱۰۰۰ کیلو بستر قارچ صدفی(کاه خیس) بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ متر مکعب بر ساعت هوادهی بایستی صورت گیرد. عدد ۵۰۰ حداقل نیاز اکسیژن را نشان می دهد که کمتر از آن سبب شیپوری شدن قارچ ها می شود. عدد ۱۰۰۰ نیز حداکثر هوادهی را نشان می دهد که بیشتر از سبب خشک شدن بستر و افت کیفیت قارچ ها می شود.

به عنوان مثال اگر در سالنی ۵۰ عدد بستر داشته باشیم که وزن هرکدام ۸ کیلو گرم باشد، برای هوادهی نیاز به فنی با قدرت حداقل ۲۰۰ و حداکثر ۴۰۰ متر مکعب بر ساعت داریم.

در مورد هوادهی رعایت نکات زیل ضروری است:

۱- در هنگام نصب فن ها(هواکش) دقت شود که جهت هوادهی به طرف داخل سالن باشد.

۲- به جای یک فن قوی از چند فن متوسط استفاده شود.

۳- جهت کنترل قدرت فن و صرفه جوئی در مصرف برق می توان از تایمر استفاده کرد.

۴- قدرت انتقال هوا در فن ها را روی موتور فن درج می شود.

۵- هر یک متر مکعب بر دقیقه معادل ۶۰ متر مکعب بر ساعت است.

۶- در فصول گرم بایستی از کولر آبی به جای فن استفاده کرد که سبب کاهش دما، افزایش رطوبت و تهویه می شود.

۷- جهت وزش باد بایستی به طرف دیوارها باشد و باد به طرف بسترها نباشد.

۸- در زمستان توصیه می شود هوای سرد ابتدا وارد یک راهرو شود تا دمای آن متعادل و سپس بوسیله فن وارد اتاقها شود.

۹- عمل تهویه بر اساس فرمول فوق به صورت شبانه روزی انجام شود.

مبارزه با کپک قرمز قارچ صدفی

یکی از مشکلاتی که پرورش دهندگان قارچ صدفی با آن روبرو هستند، کپک قرمز(آتشین) است که مبارزه و کنترل آن بسیار مشکل است.

برای پیشگیری از ظهور آن بایستی چند نکته را رعایت کنید:

۱- از کاه تمیز و فاقد آلودگی جهت بستر قارچ صدفی استفاده شود.

۲- اگر عمل خیساندن کاه بیش از ۱۸ ساعت طول کشید، آب آن عوض شود.

۳- عمل جوشاندن کاه به مدت ۲ ساعت انجام شود.

۴- محل پرکردن کیسه ها بایستی سرپوشیده باشد و قبلا ضدعفونی شود.

۵ - وسایل مورد استفاده برای خروج کاه جوشانده شده حتما با الکل ضدعفونی شود.

۶- محل پرکردن(میز یا زمین) با الکل ضدعفونی شود.

۷- دستها تا بالای آرنج با الکل ضدعفونی شود.

۸- تمام وسایلی که در هنگام پر کردن روی میز کار می آید، ضدعفونی شود.

۹- از نایلون تمیز و تازه استفاده شود.

بیماری های قارچی (کپک سیاه)

بیماری های قارچی

کمپوست سیاه

عامل بیماری pythium oligandrum, pythium hydnosporum

قبل از پخش خاک پوششی، بسیاری از پرورش دهندگان قارچ لکه هایی را در کمپوست به رنگ سیاه در اندازه ها و شکل های مختلف دیده اند به طوری که در این لکه ها میسلیوم قارچ رشد نکرده است. تحقیقات آزمایشگاهی بر روی کمپوست این نواحی، نشان داده است که این لکه ها با انواع مختلفی از کپک پیتیوم پوشیده شده اند. مشخص شده است که مشکل زمانی ایجاد می شود که اسپورهای این قارچ قبل از بذر زنی و یا  در طی بذر زنی همراه میسلیوم قارچ به داخل کمپوست راه پیدا میکند. این کپک که از طریق خاک منتقل می شود، میتواند در زمان کشت محصول غله یا هنگام نگهداری بسته های کاه روی زمین، کاه و کلش را آلوده سازد. در نواحی از کمپوست که آلوده با کپک سیاه هستند، مقدار زیادی نیتروژن یافت شده است. محققان اعتقاد دارند که این موضوع به علت توزیع ناهمگن مواد تامین کننده نیتروژن در کمپوست می باشد. اما هنوز روشن نیست که آیا لکه های حاوی نیتروژن بالا، رشد میسلیوم قارچ خوراکی را محدود میکنند و یا اینکه رشد کپک پیتیوم را تحریک می نماید (شاید هم هر دو را). عامل دیگری که برای رشد و توسعه این کپک مطلوب است رطوبت بیش از حد کمپوست می باشد.

برای جلوگیری از ظهور و انتشار کپک پیتیوم رعایت نکات ذیل ضروری است:

1)      باید از آلوده شدن کاه و کلش با خاک جلوگیری کرد، بسته های کاه می بایست بر روی یک سطح بتنی انبار شوند.

2)      مقررات بهداشتی در زمان تخلیه کمپوست پاستوریزه و نیز در زمان بذر زنی می بایست رعایت گردد.

3)      مواد تامین کننده نیتروژن می بایست تا حد امکان به صورت یکنواخت در کمپوست توزیع شوند.

4)      یک رطوبت ثابت و متعادل برای کمپوست می بایست تامین گردد.

ویژگی های تونل پاستوریزاسیون

استفاده از تونل پاستوریزاسیون:

هدف از استفاده از تونل پاستوریزاسیون به وجود آوردن محفظه ای است که درجه حرارت در آن کنترل شود. یک متر مکعب کمپوست مرطوب حدود 500 کیلوگرم وزن دارد. ارتفاع کمپوست و یا کاه و کلش در درون تونل نبایستی از 2 متر بیشتر شود. بنابراین، وزن کل کمپوست در اتاق پاستوریزاسیون حدود 1000 کیلوگرم بر متر مربع خواهد بود. کف تونل بایستی از ورق گالوانیزه یا آلومینیوم سوراخ دار درست شده باشد. اگر کف آن آسفالت باشد (بتن) بایستی حدود 30 درصد مساحت آن را منافذ و یا سوراخ ها تشکیل دهند. بعضی از تولید کنندگان قارچ در مشهد از آجر های سفال سوراخ دار استفاده می کنند. در ارتفاع حدود نیم متری از کف سالن با استفاده از سپری های گالوانیزه و آجر سفال سوراخ دار این کف مشبک را می سازند. بخار گرم بایستی از زیر کمپوست از طریق این سوراخ ها به وسیله یک فن قوی به کمپوست وارد شود. فاصله سطح بالای کمپوست تا سقف تونل نبایستی کمتر از 50 سانتی متر باشد. از کانتینر های حمل اثاثیه منزل و مواد غذایی نیز می توان برای این منظور استفاده کرد.

پس اتمام مراحل کمپوست سازی به هر طریقی که صورت بگیرد یک بستر کشت آماده مایع زنی بایستی مشخصات زیر را داشته باشد:

بوی آمونیاک ندهد

لزج نباشد

PH در حدود 7.5 باشد

نرم و قابل انعطاف باشد

وقتی به هم فشرده شود، شکل خود را حفظ کند

محتوای رطوبتی آن در 67 درصد باشد

محتوای نیتروژن آن در حدود 2.3 – 2 درصد باشد

نسبت کربن به نیتروژن در آن 17:1 باشد

از نظر ظاهری مملو از آکتینومایست ها و قارچ های گرمادوست باشد ( مثل اینکه آرد جو روی کمپوست پاشیده باشند )