مبارزه با کپک قرمز قارچ صدفی

یکی از مشکلاتی که پرورش دهندگان قارچ صدفی با آن روبرو هستند، کپک قرمز(آتشین) است که مبارزه و کنترل آن بسیار مشکل است.

برای پیشگیری از ظهور آن بایستی چند نکته را رعایت کنید:

۱- از کاه تمیز و فاقد آلودگی جهت بستر قارچ صدفی استفاده شود.

۲- اگر عمل خیساندن کاه بیش از ۱۸ ساعت طول کشید، آب آن عوض شود.

۳- عمل جوشاندن کاه به مدت ۲ ساعت انجام شود.

۴- محل پرکردن کیسه ها بایستی سرپوشیده باشد و قبلا ضدعفونی شود.

۵ - وسایل مورد استفاده برای خروج کاه جوشانده شده حتما با الکل ضدعفونی شود.

۶- محل پرکردن(میز یا زمین) با الکل ضدعفونی شود.

۷- دستها تا بالای آرنج با الکل ضدعفونی شود.

۸- تمام وسایلی که در هنگام پر کردن روی میز کار می آید، ضدعفونی شود.

۹- از نایلون تمیز و تازه استفاده شود.

بیماری های قارچی (کپک سیاه)

بیماری های قارچی

کمپوست سیاه

عامل بیماری pythium oligandrum, pythium hydnosporum

قبل از پخش خاک پوششی، بسیاری از پرورش دهندگان قارچ لکه هایی را در کمپوست به رنگ سیاه در اندازه ها و شکل های مختلف دیده اند به طوری که در این لکه ها میسلیوم قارچ رشد نکرده است. تحقیقات آزمایشگاهی بر روی کمپوست این نواحی، نشان داده است که این لکه ها با انواع مختلفی از کپک پیتیوم پوشیده شده اند. مشخص شده است که مشکل زمانی ایجاد می شود که اسپورهای این قارچ قبل از بذر زنی و یا  در طی بذر زنی همراه میسلیوم قارچ به داخل کمپوست راه پیدا میکند. این کپک که از طریق خاک منتقل می شود، میتواند در زمان کشت محصول غله یا هنگام نگهداری بسته های کاه روی زمین، کاه و کلش را آلوده سازد. در نواحی از کمپوست که آلوده با کپک سیاه هستند، مقدار زیادی نیتروژن یافت شده است. محققان اعتقاد دارند که این موضوع به علت توزیع ناهمگن مواد تامین کننده نیتروژن در کمپوست می باشد. اما هنوز روشن نیست که آیا لکه های حاوی نیتروژن بالا، رشد میسلیوم قارچ خوراکی را محدود میکنند و یا اینکه رشد کپک پیتیوم را تحریک می نماید (شاید هم هر دو را). عامل دیگری که برای رشد و توسعه این کپک مطلوب است رطوبت بیش از حد کمپوست می باشد.

برای جلوگیری از ظهور و انتشار کپک پیتیوم رعایت نکات ذیل ضروری است:

1)      باید از آلوده شدن کاه و کلش با خاک جلوگیری کرد، بسته های کاه می بایست بر روی یک سطح بتنی انبار شوند.

2)      مقررات بهداشتی در زمان تخلیه کمپوست پاستوریزه و نیز در زمان بذر زنی می بایست رعایت گردد.

3)      مواد تامین کننده نیتروژن می بایست تا حد امکان به صورت یکنواخت در کمپوست توزیع شوند.

4)      یک رطوبت ثابت و متعادل برای کمپوست می بایست تامین گردد.

ویژگی های تونل پاستوریزاسیون

استفاده از تونل پاستوریزاسیون:

هدف از استفاده از تونل پاستوریزاسیون به وجود آوردن محفظه ای است که درجه حرارت در آن کنترل شود. یک متر مکعب کمپوست مرطوب حدود 500 کیلوگرم وزن دارد. ارتفاع کمپوست و یا کاه و کلش در درون تونل نبایستی از 2 متر بیشتر شود. بنابراین، وزن کل کمپوست در اتاق پاستوریزاسیون حدود 1000 کیلوگرم بر متر مربع خواهد بود. کف تونل بایستی از ورق گالوانیزه یا آلومینیوم سوراخ دار درست شده باشد. اگر کف آن آسفالت باشد (بتن) بایستی حدود 30 درصد مساحت آن را منافذ و یا سوراخ ها تشکیل دهند. بعضی از تولید کنندگان قارچ در مشهد از آجر های سفال سوراخ دار استفاده می کنند. در ارتفاع حدود نیم متری از کف سالن با استفاده از سپری های گالوانیزه و آجر سفال سوراخ دار این کف مشبک را می سازند. بخار گرم بایستی از زیر کمپوست از طریق این سوراخ ها به وسیله یک فن قوی به کمپوست وارد شود. فاصله سطح بالای کمپوست تا سقف تونل نبایستی کمتر از 50 سانتی متر باشد. از کانتینر های حمل اثاثیه منزل و مواد غذایی نیز می توان برای این منظور استفاده کرد.

پس اتمام مراحل کمپوست سازی به هر طریقی که صورت بگیرد یک بستر کشت آماده مایع زنی بایستی مشخصات زیر را داشته باشد:

بوی آمونیاک ندهد

لزج نباشد

PH در حدود 7.5 باشد

نرم و قابل انعطاف باشد

وقتی به هم فشرده شود، شکل خود را حفظ کند

محتوای رطوبتی آن در 67 درصد باشد

محتوای نیتروژن آن در حدود 2.3 – 2 درصد باشد

نسبت کربن به نیتروژن در آن 17:1 باشد

از نظر ظاهری مملو از آکتینومایست ها و قارچ های گرمادوست باشد ( مثل اینکه آرد جو روی کمپوست پاشیده باشند ) 

استفاده از بونکر و تونل در کمپوست سازی

استفاده از بونکر و تونل در کمپوست سازی

هنر تهیه کمپوست قارچ خوراکی در بیش از صد سال گذشته به تدریج توسعه یافته و با انواع دیگر کمپوست که برای مقاصد دیگر استفاده میشوند، متفاوت است. کمپوست و مواد تشکیل دهنده آن عامل کیفیت و عملکرد قارچ می باشد. کیفیت و کارایی بالای کمپوست منتهی به زمان نگهداری طولانی، بافت جامد قارچ و عملکرد سود آور می شود. اگر کمپوست به درستی تهیه نشده باشد منجر به تولید قارچ هایی با بافت نرم، و رطوبت بالا و قابلیت نگهداری اندک می شود.

کمپوست سازی سنتی قارچ خوراکی یک فرایند دو مرحله ای است که به مقدار زیادی بر اساس روشی است که در سال 1950 توسط سیندن و هاوسر توسعه یافته است. به دلیل اینکه مرحله خیس کردن و مرحله I کمپوست سازی سنتی به خوبی کنترل نمی شوند، دما و مقدار اکسیژن در توده کمپوست یکنواخت نیست، در نتیجه منجر به تخمیر بی هوازی و تولید بوی نا مطبوع می گردد. علاوه بر این، مشکلات دیگری از جمله تاثیر آب و هوا روی مرحله I در شرایط محیط آزاد و طولانی شدن زمان فرایند که منجر به از دست دادن مقدار زیادی ماده خشک می شود، نیز از معایب کمپوست سازی سنتی است. در روش های سنتی به دلیل تجزیه ناقص مواد اولیه، منابع غذایی در لیگنین و سلولز کمپوست در دسترس قارچ قرار نمی گیرد و بطور کلی عملکرد قارچ از کمپوست های تهیه شده به روش سنتی کم می باشد. به همین دلیل، سیستم های کمپوست سازی متعددی توسعه یافته است که پس از مخلوط کردن اولیه مواد خام، دمای کمپوست و هوادهی کنترل می شوند.

در سال 1972 لابورد و همکارانش با توجه به اثر مثبت مخلوط کردن کامل مواد خام، کنترل دما و هوادهی خوب در کمپوست ها در زمینه تهیه کمپوست در مدت زمان کوتاه کار کردند. بر اساس نتایج این گروه، انجام یک مرحله با دمای بالا تحت شرایط کاملا کنترل شده با هوادهی خوب مفید بوده و احتمالا برای تولید یک محیط غذایی انتخابی و پر محصول برای کشت قارچ تکمه ای ضروری می باشد. تحقیقات جدیدتر نشان داد که انجام مرحله I در تونل، که امکان بالا رفتن خود به خودی دما تا 80 درجه سانتی گراد را میسر می سازد، تحت شرایط نسبتا هوازی، عملکرد و همچنین کیفیت قارچ را بهبود می بخشد.

لابورد و همکارانش در سال 1987 برای شبیه سازی شرایط دمایی توده کمپوست در مرحله I و تولید کمپوست با عملکرد بالا سیستمی با دمای کنترل شده اولیه بین 70-80 درجه سانتی گراد را ابداع کردند. در این سیستم دمای بالاتر از 70 درجه سانتی گراد برای چندین ساعت، میکروفلور لازم برای تولید کمپوست انتخابی برای رشد قارچ را از بین می برند. به همین دلیل، پس از پایان مرحله I، کمپوست در دمای پایین تر (48-50 درجه سانتی گراد) برای تلقیح میکروبی (جمعیت طبیعی باکتری ها، قارچ ها و اکتینومایست ها) نگهداری می شود.

در سال 1993 گریتیس و آوراستیجنس فرایندی را که به صورت جزئی کنترل می شد پیشنهاد کردند. در این روش، با جریان هوای کم دمای قسمتی از کمپوست ه 70-80 درجه سانتی گراد میرسد. با این حال، یک لایه سردتر (30-40 درجه سانتی گراد) در زیر توده کمپوست نگهداری می شود. این سیستم نیز مانند سیستم لابورد و همکاران نیازمند مخلوط کردن اضافی و انجام پاستوریزاسیون قبل از شیرین سازی در دمای 40-50 درجه سانتی گراد برای حذف NH₃، می باشد. به علت اینکه کار روی روش های جایگزین کمپوست سازی سنتی برای اولین بار با استفاده از سیستم کاملا بسته انجام شد، این روش کمپوست سازی تونلی نام گرفته است. این روش به نام های دیگری مانند کمپوست سازی سریع با هوادهی و کمپوست سازس در محیط کنترل شده نیز نامیده می شود.

از تسهیلات کمپوست سازی تونلی برای تولید انواع مختلف کمپوست قارچ (مرحله I، II، III ) استفاده می شود. سیستم کمپوست سازی تونلی براساس کمپوست کردن مواد آلی در یک محفظه بسته (تونل) می باشد. بعد از اینکه تونل با مواد اولیه کمپوست پر شد، درب آن بسته شده و برنامه کنترل محیط آن آغاز می شود. تونل های کمپوست سازی از نظر دما، اکسیژن و میزان رطوبت برای بهینه کردن فرایند کمپوست سازی، مهیا کردن شرایط برای کاهش پاتوژن هاو دستیابی به اهداف کلی فرایند، کنترول می شوند.

در روش کمپوست سازی تونلی، که در کشور های فرانسه، ایتالیا و بلژیک متداول است، مرحله I در دمای ثابت 80 درجه سانتی گراد به مدت 2-3 روز انجام می شود و به دنبال آن مرحله II در دمای 50 درجه سانتی گراد برای 5-7 روز می باشد. چون دمای بسیار بالای بدست آمده در حین مرحله I این روش اکثر میکروب ها که شامل ترموفیل های مفید نیز می باشد را از بین می برد. بعد از سرد کردن کمپوست به دمای 50 درجه سانتی گراد تلقیح مجدد آن با کمپوست رسیده یا باکتری ها و قارچ های گرما دوست در این فرایند ضروری می باشد.

کیفیت کمپوست مرتبط با مواد خام و نوع فرایند ها می باشد. بنابراین، تعجبی ندارد که در کمپوست سازی تونلی کمپوستی تولید شود که از جنبه های تکنیکی / اقتصادی، فیزیولوژیکی و میکروبیولوژیکی با کموست تولید شده با روش سنتی تفاوت داشته باشد.

 

 

آشنایی با مراقبت های لازم

آشنایی با مراقبت های لازم از بستر بعد از خاک دهی

آشنایی با تهویه و آبیاری مناسب هنگام پرورش

آشنایی با زمان مناسب و نحوه برداشت محصول

 آشنایی با تهویه و آبیاری هنگام برداشت محصول

 

وسایل مورد نیاز:

سالن مجهز و کمپوست های آماده و چیده شده

خاک پوششی

آبپاش

 

مقدمه

تا این جلسه با مراحل مختلف پرورش قارچ خوراکی از جمله مراحل کاشت و داشت به صورت کامل آشنا شدید و می بایست تا اینجای کار تا مرحله اضافه کردن خاک پوششی پیش رفته باشید. با توجه به مطالعات زیاد و تجربه های گوناگونی که در امر پرورش قارچ خوراکی تاکنون داشتید می توانید به راحتی مراحل بعد از اضافه کردن خاک پوششی، تهویه و آبیاری محصول و برداشت به موقع قارچ هایتان را با موفقیت انجام دهید.

 

1- مراقبت های لازم از بستر بعد از خاک دهی

پس از عملیات خاک دهی باید شرایط را برای رشد میسلیوم های قارچ فراهم شود و این شرایط عبارتند از:

- تأمین رطوبت داخل سالن پرورش تا حدود 100 %

- تهویه هوای سالن از وجود گاز co₂

- تنظیم درجه حرارت سالن بین 23 الی 25 درجه سانتی گراد

بعد از این مرحله که حدود دو هفته به طول می انجامد میسلیوم ها سطح خاک پوششی را می پوشاند و باید شرایط را طوری تغییر داد که قارچ از مرحله رویشی وارد مرحله زایشی (تولید اندام های باردهی) شود.

رشد میسلیوم

2- تهویه با هوای آزاد

با گذشت حدود دو هفته بعد از اضافه کردن خاک پوششی و تشکیل میسلیوم ها بر سطح خاک پوششی، در این مرحله با تغییر ناگهانی در شرایط سالن پرورش، گره ها بر روی میسلیوم قارچ بوجود می آید. برای این منظور باید عمل تهویه با هوای آزاد صورت گیرد و ظرف 2 روز درجه حرارت سالن پرورش را به 16 الی 18 درجه برسانید. تهویه اتاق کشت قارچ یکی از مهم ترین عواملی است که کیفیت و میزان محصول قارچ را تضمین می کند. میزان تهویه سالن 1 تا 3 بار کل هوای سالن در هر ساعت است که بسته به میزان باردهی سالن قارچ مشخص می گردد. دقت داشته باشید در فصول سرد تهویه در میان روز و به تعداد دفعات کم تری انجام شود تا دمای سالن قارچ افت زیادی پیدا نکند. از طرفی افزایش دما باعث بلند شدن بیش از اندازه ساقه های قارچ می شود و همچنین به دلیل بالا بودن شدت تنفس قارچ،Co2 بیشتری در محیط تولید و انباشته می شود.

اولین نشانه های تشکیل اندام باردهی با تشکیل میسلیوم های ضخیم شروع می شود. پس از این مرحله اندام های باردهی شبیه ته سنجاق ظاهر می شود و این مرحله معمولاً 25 روز بعد از بذر پاشی اتفاق می افتد و در شرایط خنک این مدت در 35روز ظاهر می شود. دقت داشته باشید در طول این مدت رنگ کمپوست باید قهوه ای روشن باشد و بوی قارچ از آن استشمام شود در غیر این صورت باید کمپوست از نظر آلودگی دقیقاً مورد بررسی قرار گیرد.

تهویه سالن پرورش قارچ

مرحله دکمه ای، مرحله استراحتی است و قارچ ممکن است در این مرحله برای مدت 4 الی 6 روز یا بیشتر هیچ گونه رشدی نداشته باشد. پس از آن رشد سریع کلاهک آغاز می شود چنانچه به هر علتی تهویه زودتر از موعد مقرر صورت گیرد و یا اینکه سطح خاک پوششی بیش از حد خشک باشد اندام های باردهی معمولاً در حد فاصل خاک و کمپوست تشکیل می شوند. در هنگام هوادهی سالن، اگر هوای کافی وارد سالن شود میزان گازکربنیک موجود در سالن کاهش می یابد در نتیجه تمامی اندام های باردهی قارچ به طور یکنواخت رشد کرده و میزان محصول افزایش می یابد لذا زمان بیشتری برای برداشت چین اول لازم است و برعکس اگر هوادهی زودتر از موقع مناسب و یا به صورت ناقص انجام شود رشد به صورت یکنواخت نبوده و اندام های باردهی در مراحل رشدی مختلف روی سطح بستر مشاهده می شود. برای بدست آوردن حداکثر محصول عمل تهویه باید در تمامی سالن به صورت یکنواخت صورت گرفته و شرایط محیطی سالن نیز در تمامی مراحل رشد اندام باردهی کاملاً ثابت و یکنواخت نگه داشته شود.

رشد کلاهک بعد از مرحله استراحت

بهترین درجه حرارت برای رشد قارچ در این مرحله 18 درجه سانتی گراد است و با کاهش درجه حرارت میزان رشد قارچ نیز کاهش می یابد. به طور کلی حداکثر محصول، در درجه حرارت 14 الی 18 درجه سانتی گراد به دست می آید در این درجه حرارت اندام باردهی قارچ طی 8 الی 10 روز به حداکثر رشد از نظر وزن و اندازه رسیده و آماده برداشت می شود.

 

 3- آبیاری سطح بستر

در مرحله ریشه دوانی نیازی به آبیاری بستر نمی باشد، فقط در صورت خشک شدن سطح بستر باید مقدار کافی آب روی آن پاشید، در این مرحله با استفاده از حشره کش های مختلف مانند مالاتیون و دیازنون کف و دیواره های سالن را سمّ پاشی کنید.

بعد از اضافه کردن خاک پوششی دقت کنید میزان رطوبت لایه پوششی تحت تأثیر یکنواختی ضخامت خاک پوششی است. آبیاری محصول، ظریف ترین عملیات درفرآیند تولیدقارچ است. مقدار آب به طوردائم درسرتاسر دوره محصول دهی کاهش می یابد. یعنی مقداری آب ازطریق تبخیر و تعریق کاهش می یابد مقداری هم توسط قارچ ها جذب می شوند و این آبیاری از طریق آبیاری خاک پوششی جبران می گردد.

بعد از اضافه کردن خاک پوششی باید هر 12 ساعت یک بار و در هر بار 5/1 لیتر آب به ازای هر 100 کیلوگرم کمپوست روی خاک اسپری کرد. از روز بیستم به بعد تا زمانی که اندام زایشی مشاهده نشده است هر زمانی که خشکی ظهور کرد می توان آب پاشی کرد.

آبیاری سطح بستر

دقت نمایید افزایش وزن قارچ ها از مرحله تشکیل پین تا مرحله رسیدن کامل بستگی به جذب سریع آب ازخاک پوششی وکمپوست دارد. اندازه قارچ ها دو روز قبل از برداشت به دو برابر افزایش می یابد. متناسب با رشد قارچ ها درهنگام آبیاری، این افزایش وزن به جذب مواد مغذی و آب از بسترکمپوستبرمی گردد.

دقت داشته باشید در زمستان به دلیل سرد بودن هوای محیط بیرون سالن کشـت قارچ دفعات و میزان تهویه کاهش می یابد به همین دلیل باید از تعداد دفعات آبیاری کاسته شود. آبیاری بیش از اندازه، دمای بالا و تهویه کم باعث پلاسیدگی قارچ و چروکیده شدن بافت میوه های قارچ می گردد.

در صورتی که آب در داخل بستر کشت قارچ بیش از حد مجاز باشد، در این حالت به دلیل رطوبت بالای بستر کشت قارچ اکسیژن بستر کشت کاهش یافته و ریسه های قارچ ضعیف می شوند و میزان باروری آنها کـاهش می یابد. در ضمن ژیل های قـارچ پهن شده و میوه ها بافت نازکی پیدا می کنند.

قارچ خوب رشد یافته در دما و رطوبت مناسب

برداشت قارچ، حدود 15 تا 21 روز پس از خاکدهی، یعنی تقریباً 10 تا 12 روز پس از آب پاشی و 7 تا 8 هفته بعد از آماده سازی کمپوست، آغاز می شود. عملیات داشت در طول رشد پین های قارچ شامل مدیریت و کنترل دمای هوای کمپوست و هوای سالن و میزان دی اکسید کربن بوده و اغلب بستگی به نژاد و تعداد پین های مورد نیاز پرورش دهندگان دارد.

 

4- زمان برداشت محصول

وقتی کلاهک قارچ در حد مطلوب رشد کرد، ولی باز نشده باشد یعنی تیغه های زیر کلاهک مشخص نباشد زمان برداشت فرا رسیده است. در این زمان معمولاً سطح کلاهک پهن شده و قطر آن به 5/3 الی 7 سانتی متر می رسد. این دقیقاً زمانی است که می بایست هر چند روز یکبار سطح بستر را بازدید نموده و قارچ های رسیده را جمع آوری کرد. قارچ هایی که ترک برداشته و چتر آن باز شده باشد ارزش بازاریابی ندارند و همچنین قارچ هایی که زودتر از موقع چیده شوند وزن آن ها سبک بوده و قارچ های درجه دو محسوب شده و ارزش غذایی کمتری دارد.

رشد کامل کلاهک قارچ

برای جمع آوری قارچ، کافی است کلاهک را در دست گرفته و یک پیچ به آن داده تا پایه آن از بستر جدا شود و بلافاصله ساقه کثیف و آلوده را با چاقوی تیز قطع کرده و داخل سبد بگذارید. هنگام جمع آوری قارچ ها دقت نمایید از سبد های بزرگ برای این منظور استفاده نشود، زیرا فشار قارچ ها بر روی سبد موجب می گردد که قارچ های زیرین خراش برداشته و سیاه شوند. بهره برداری هر هفته یا 15 روز یکبار انجام می گیرد و این برنامه به مدت دو تا سه ماه به طول می انجامد.

نحوه صحیح برداشت قارچ

نحوه اشتباه برداشت قارچ

5- روش های برداشت قارچ

برای چیدن قارچ دکمه ای دو روش کلی وجود دارد.

روش اول:

به وسیله دست ابتدا کمی بر روی کلاهک قارچ به سمت بستر فشار داده و سپس به آرامی آن را پیچانده و به طرف بالا کشیده تا از خاک خارج شود. به احتمال خیلی زیاد ذرات خاک و میسلیوم به ساقه و کلاهک چسبیده باشد،کلاهک را تمیز کنید.

برداشت قارچ

روش دوم:

کلاهک های رسیده قارچ را با یک کارد تیز و تمیز از سطح خاک بریده و جمع آوری می کنند و اگر بقایایی از قارچ های برداشته شده باقی مانده باشد باید حتماً آنها را خارج کرده و از محیط دور کرده و اگر محل خروج قارچ گود شده باشد آن را با کمپوست مسطح کنید.

تمیز کردن قارچ

6- تهویه و آبیاری هنگام برداشت محصول

همانطور که اشاره شد از هر کمپوست 4 برداشت می توان داشت. اولین برداشت حدوداً 45 روز بعد از شروع کاشت صورت می گیرد و هفته بعد یا 15 روز بعد برداشت دوم و به همین ترتیب یک هفته بعد برداشت سوم و هفته چهارم برداشت چهارم را خواهیم داشت.

بعد از هربار برداشت بایستی سطح بستر آبیاری گردد بعد ازآبیاری باید شدت تهویه و هوادهی بیشتر شود تا قطرات آب روی سطح پین ها و قارچ ها خشک شود. ولی این آبیاری نباید زیاد از حد باشد، اگر میوه قارچ آب آزاد زیادی جذب کند بافت قارچ آبکی شده و به اصطلاح قارچ لیچ می شود. این آب آزاد اضافی به طعم و بافت قارچ آسیب می زند و میوه قارچ مستعد برای حمله میکروارگانیسم های مهاجم می گردد و زمان نگهداری قارچ کاهش می یابد. در ضمن به دلیل ظهور آلودگی های میکروبی در سطح کلاهک قارچ لکه های قهوه ای پدید می آید.

آبیاری بعد از برداشت محصول

برای پی بردن به اینکه آیا آبیاری بیش از حد بوده یا نه کافی است میوه قارچ را بین دو انگشت دست فشرد.

•   در صورتی که آب اضافی از آن چکید، آبیاری قارچ بیش از اندازه بوده است.
•   در صورتی که میوه ها ی قارچ  پلاسیده باشند ولی در صورت فشردن آبی از آنها نچکد، در این صورت پلاسیدگی ناشی از دمای بالای سالن کشتقارچ  است.

  در حالتی که قارچ ها پلاسیده باشند و ساقه های قارچ ها بیش از اندازه بلند شده باشند، در این صورت پلاسیدگی به دلیل عدم تهویه مناسب و افزایش غلظت Co₂ در سالن کشت قارچ می باشد.

 

دقت داشته باشید اگر رطوبت بستر کشت قارچ کمتر از حد مجاز باشد نیز علاوه بر خطر خشکی بستر، اغلب ریسه های قارچ غیر بارور شده و میوه هایقارچ کوچک می مانند، در حالی که لبه های کلاهک باز شده و اسپور زیادی تولید می کنند. هم چنین خشک بودن سطح بستر باعث زرد شدن پین ها و عدم رشد آنها می شود.

علاوه بر دما، تهویه و آبیاری در زمان برداشت، باید به میزان رطوبت محیط نیز توجه نمایید. در روزهای برداشت محصول رطوبت سالن کشت قارچ باید در حدود 85 تا 95% باشد. چند ساعت قبل از برداشت اگر رطوبت سالن به حد 80 تا 85% کاهش یابد، در این حالت کیفیت محصول قارچ به میزان قابل توجهی تضمین شده و زمان نگهداری محصول قارچ افزایش می یابد.